Najczęstsze czynniki uczulające. Poznaj najpopularniejsze alergeny

Alergia to nadmierna reakcja komórek układu odporności na niegroźne dla organizmu substancje, co prowadzi często do przykrych, a nawet niebezpiecznych objawów. Substancje wywołujące reakcję alergiczną, to alergeny – dowiedz si, które z nich są najczęściej spotykane!

Anafilaksja, alergeny i ich „popularność”

Anafilaksja to uogólniona reakcja alergiczna naszego organizmu. Wywołać ją może każdy pokarm, jednak najczęściej są to białka jaj kurzych, orzechy, krowie mleko oraz skorupiaki i morskie ryby. Ważne jest by posiadać podstawową wiedzę o różnych alergenach, ponieważ może to w skrajnych przypadkach uratować życie nam, bądź naszym bliskim! „Popularność” danego alergenu zależy od kilku czynników, w dużej mierze od obszaru geograficznego i ilości spożywanych tam produktów, a także wieku osoby. Na przykład w Polsce uczulenie na ryby morskie będzie występować częściej niż w krajach skandynawskich, gdzie ich spożywanie jest powszechniejsze. To samo tyczy się uczuleń na tofu czy skorupiaki. Z kolei małe dzieci są bardziej skłonne do uczuleń na krowie mleko oraz białko jaja kurzego niż ludzie starsi. 

Co najczęściej może wywołać anafilaksję?

Mleko Ta alergia dotyczy przede wszystkim dzieci w pierwszym okresie życia. Większość uczulonych dzieci nabywa tolerancję na białka mleka do 3 roku życia. Jest to alergia nastręczająca wiele kłopotów i wyrzeczeń, ponieważ oprócz mleka w czystej postaci, alergeny występują w formie przetworów, jak lody, ciastka, słodycze. Dodatki mleka można spotkać w ogromnej ilości produktów: w majonezie, sosach sałatkowych, purée ziemniaczanym, naleśnikach, pierogach, zupach w proszku, potrawach w słoikach i puszkach, gotowych daniach rybnych, pieczywie (serwatka), a nawet w wędlinach i pasztetach. Zawierają je także odżywki sportowe i niektóre leki. Najważniejsze alergeny mleka to kazeina oraz alfa- i beta-laktoglobuliny. Jajka Im mniej przetworzone termicznie białko jaja, tym większe ryzyko objawienia się alergii. Hipotetycznie najbezpieczniejsze dla osoby uczulonej byłoby spożycie jajka w formie wypieku, później jaja gotowanego bądź smażonego, a największe ryzyko niosłoby zjedzenie jajka surowego. Białko jaja kurzego jest alergenem najczęściej występującym u dzieci od 1 do 6 lat. Orzechy Alergenem może być każdy rodzaj orzecha. Jednak potencjał alergizujący gatunków takich jak nerkowce, orzechy włoskie, laskowe czy migdały jest mniejszy niż orzechów ziemnych. Poza czystą postacią, orzechy mogą występować np. w pieczywie, lodach, oliwach i słodyczach, a także w niektórych daniach kuchni azjatyckiej. Orzechy ziemne to jedne z najważniejszych alergenów. Występują bez względu na grupę wiekową osób uczulonych i są w stanie wywołać gwałtowne, zagrażające życiu reakcje alergiczne (takie jak wstrząs anafilaktyczny). Seler Seler jest warzywem najczęściej wywołującym reakcje alergiczne. Należy uważać na wszystkie jego części – korzeń, liście, łodygę oraz nasiona – wszystkie bowiem mają właściwości alergizujące. To kolejny dość podstępny alergen, ponieważ może występować w wielu produktach, po których byśmy się tego nie spodziewali: sałatkach, przetworzonych produktach mięsnych, zupach błyskawicznych, kostkach rosołowych i mrożonkach. Ryby morskie i owoce morza Mięczaki (takie jak małże, kalmary, ślimaki, ostrygi i ośmiornice) oraz skorupiaki (np. kraby, homary, krewetki) mają duży potencjał alergizujący. U osób uczulonych powodują silne reakcje alergiczne, nawet jeśli występują w żywności jedynie w śladowych ilościach. Są one często obecne w daniach rybnych, paluszkach rybnych i, oczywiście, w sosie ostrygowym. Potencjalnym alergenem może być każdy gatunek ryby, jednak statystycznie najczęściej są to ryby morskie. Są składnikiem sosów rybnych, sosów do sałatek, kostek rosołowych i sosów kuchni azjatyckiej. Tak jak skorupiaki i mięczaki mogą wywoływać ciężkie objawy alergiczne aż do wstrząsu anafilaktycznego włącznie!